رەشنڤیسێ پرۆژە یاسایا دروستکرنا لۆبیێ کوردی ل دەرڤەی وەڵاتی و پشتەڤانیکرنا کومەڵە و پەیمانگەهـ و رێکخراوان و و کۆچبەرێن کورد ل دەرڤەی وەڵاتی
ماددا 1: پێناسە
د کەڤانێ ڤێ یاسایێ دا :
-
لۆبیێ کوردی: قەوارەکێ رێکخستی یە نوێنەراتیا بەرژەوەندیێن گەلێ کورد ل دەرڤەی وەڵاتی دکەت ل سەر هەردوو ئاستێن دبلۆماسی و میدیایی.
٢. کۆمەڵێن کوردی: ئەو رێکخراوێن نە حکومی نە یێن خزمەتا جڤاکێ کوردی ل دەرڤەی وەڵاتی دکەن.
٣. پەیمانگەهێن کوردی: ئەو سازیێن فێرکاری و ڤەکۆلینکاری نە یێن کەلتۆر و زمانێ کوردی بەڵاڤ دکەن.
٤. کۆچبەرێن کورد: ئەو کەسێن ب نەژاد کورد و ل دەرڤەی هەرێما کوردستانێ ئاکنجی نە.
ماددا2: ئارمانج
ئارمانج ژ ڤێ یاسایێ:
-
بهێزکرنا نوێنەراتیکرنا دبلۆماسی و میدیایی بۆ دۆزا گەلێ کورد ل ناڤەندێن نێڤدەوڵەتی.
٢. پشتەڤانی و گەشەپێدانا کۆمەڵە و پەیمانگەهـ و رێکخراوێن کوردی ل دەرڤەی وەڵاتی .
٣. پێشکێشکرنا پشتەڤانیا گشتگیر بۆ کۆچبەرێن کورد بۆ باشتر کرنا رەوشا ژیارا وان و کاودانێن وان یێن کۆمەڵایەتی.
٤. پاراستنا ناسناما رۆشەنبیری و زمانەوانیا کوردی ل دەرڤەی وەڵاتی.
ماددا 3: دروستکرنا لۆبیێ کوردی
-
ل گوڕ ڤێ یاسایێ قەوارەکێ فەرمی ب ناڤێ «لۆبیێ کوردی ل دەرڤەی وەڵاتی» دێ هێتە دروستکرن.
٢. ئەرکێ لۆبی نوێنەراتیا گەلێ کوردە بەرامبەر حکومەت و سازیێن نێڤدەوڵەتی و رێکخراوێن نە حکومی.
٣. لۆبی دێ کار کەت ل سەر رێکخستنا هەوێن دبلۆماسی و میدیایی یێن دۆزا گەلێ کورد بهێز دکەن.
ماددا 4: پێکهاتا لۆبیێ کوردی
-
لۆبی پێکدهێت ژ :
– نوێنەرێن دبلۆماسی ژ هەرێما کوردستانێ.
– شارەزایێن یاسایی و سیاسیێن بسپۆر د کاروبارێن نێڤدەوڵەتی دا.
– چالاکڤانێن دیارێن کورد ل دەرڤەی وەڵاتی.
2- ئەندامێن لۆبی ب بڕیارا سەرۆکێ حکومەتا هەرێما کوردستانێ دێ هێنە دانان، ل سەر بنیاتێ شیان و شارەزاییێ.
ماددا 5 : پشتەڤانیکرنا کۆمەڵە و پەیمانگەهێن کوردی.
-
حکومەتا هەرێما کوردستانێ دێ پشتەڤانیا دارایی و تەکنیکی پێشکێشی کۆمەڵە و پەیمانگەهێن کوردی ل دەرڤەی وەڵاتی کەت.
٢. دەستپێکا پشتەڤانیکرنێ دێ ل سەر شەنگستێ چەنداتیا کاریگەری باندۆرا وان سازیان بیت کو ل سەر بهێزکرنا ناسناما کوردی و پێشکێشکرنا خزمەتگوزاریان ب جڤاکێ کوردی ل دەرڤەی وەڵاتی .
ماددا 6: پشتەڤانیکرنا کۆچبەرێن کورد
-
حکومەتا هەرێما کوردستانێ دێ بەرنامێ پشتەڤانیا یاسایی و کۆمەڵایەتی و ئابووری بۆ کۆچبەرێن کورد ل دەرڤەی وەڵاتی دابین کەت.
٢. ئەڤ بەرنامە پێکدهێت ژ : هاریکاریا د رێکارێن پەنابەری و کۆچکرنێ دا، دابینکرنا چاڤدێریا ساخلەمی و فێربوونێ . و پشتەڤانیا تێکەلیبوونا کۆمەڵایەتی و ئابووری.
٣. بودجەکا ساڵانە ژ لایێ حکومەتا هەرێمێ ڤە دێ هێتە تەرخان کرن بۆ پشتەڤانیا ڤان بەرنامان. (د ئێکەم ساڵ دا بودجە زەرورە . پشتی تۆمارکرنا پەیمانگەهێ، کۆمەڵێ ب تەڤ بەرنامێن وان ڤە، و دشیان دایە هاریکارییان ژ حکومەتێن وەڵاتان و ئەورۆپا وەربگرن).
ماددا 7: زەڵاڵی «شەفافیەت» و سەرپەرشتیکرن
-
وەزارەتا دەرڤە یان دەستەیەکا تایبەتمەند دێ هێتە راسپاردن بۆ سەرپەرشتیکرنا بجهئینانا ڤێ یاسایێ.
٢. لژنەکا پەرلەمانی دێ هێتە پێکئینان بۆ دویڤچوونا ڤێ یاسایێ و گەرەنتیکرنا شەفافیەتێ د تەڤ قۆناغێن کاری دا.
٣. سازیێن سوودمەند ژ پشتەڤانیێ دێ هێنە نەچارکرن کو راپۆرتێن وەرزی پێشکێش بکەن و تێدا چەوانیا خەرجکرنا وان پارێن هاتینە تەخان کرن خۆیا بکەن.
ماددا 8: پارەدان
-
ئەو چالاکیێن هاتینە بەحسکرن د ڤێ یاسایێ دا دێ هێنە پارەدارکرن ژ بودجا حکومەتا هەرێما کوردستانێ، زێدەباری هاریکاری و بەخشینان.
٢. سندوقەکا تایبەت بۆ پشتەڤانیکرنا بەرنامە و چالاکیێن هاتینە بەحسکرن د ڤێ یاسایێ دا دێ هێتە دروستکرن، و دێ ل بن چاڤدێریا راستەوخۆیا پەرلەمانی بیت.
٣. ب رێیا بەرنامێن هەمەجور ، ژ وان ژی شیرەتکاری، فێرکرنا زمانان، و باخچێن زارۆکان ، هۆڵێن فەستیڤاڵان …هتد.
ماددا 9: سزا
-
هەر کەسێ دەست هەبیت د خراب بکارئینانا دراڤی دا یان یاریکرن د بجهئینانا بڕگێن ڤێ یاسایێ دا دێ هێتە سزادان ل دویف یاسایێن کارپێکری ل هەرێما کوردستانێ.
٢. سەرپێچیکار دێ هێنە رەوانەکرن بۆ لایەنێن دادوەری یێن تایبەتمەند بۆ وەرگرتنا پێڕابوونێن یاسایی یێن گونجای.
ماددا 10: حوکمێن دوماهیکێ
-
هەر تێکستەک یان یاسایەک هەڤدژ بیت ل گەل حوکمێن ڤێ یاسایێ دێ هێنە هەڵوەشاندن.
٢. ئەڤ یاسایە دێ چیتە د بیاڤێ بجهئینانێ دا هەر ژ رۆژا بەڵاڤبوونا وێ ل رۆژناما فەرمی.
٣. لایەنێن پەیوەندیدار دێ هێنە راسپاردن ب بجهئینانا ڤێ یاسایێ و لبەرگرتنا پێڕابوونێن پێدڤی بۆ بدەستڤەئینانا ئارمانجێن وێ.
(زێدەهی)
دەستەیا پێکئینەر
-
ژوورا رێنمایێن کێشێن جڤاکی، زارۆکان، ژنان، دان عەمران.
٢. ژوورا شیرەتکاریا یاسایی، ژوورا پارێزەران یا تایبەتمەند ب دۆزێن کۆچبەران ڤە، کو پەیوەندیێن بهێز ل گەل باڵیۆزخانا عیراقێ و سازیێن نێڤدەوڵەتی هەبن.
٣. ژوورا فێرکرنا زارۆکان بۆ زمانێ کوردی ب هەڤکاری ل گەل حکومەتا هەرێمێ.
٤. ژوورا هۆنەری، مۆزیک، وەرزشێ.
٥. هۆڵەک بۆ باخچێ زارۆکان.